Şili'nin önde gelen yüksek gerilim sistemleri tedarikçisi TRANSELEC, elektrik sistemini güçlendiriyor ve operasyonlarının direncini arttırıyor

Şili Ulusal Elektrik Sisteminin en büyük trafo merkezi Alto Jahuel'i kontrol etmek için PcVue SCADA platformu seçildi.

Alto Jahuel Trafo Merkezi

Şirket Hakkında
Arica ve Parinacota bölgesinden Los Lagos bölgesine kadar neredeyse 10.000 kilometrelik bir hat ve 60'tan fazla trafo merkezi ile Transelec, Şili'nin ana yüksek gerilim sistemi tedarikçisidir. Enerji sektöründeki 70 yılı aşkın deneyiminin getirdiği engin uzmanlık birikimiyle 500'ü aşkın işçiye de istihdam sağlamaktadır. Şili'nin ana elektrik güç iletimi şirketi olmasının yanı sıra, ülkenin kuzeyinden güneyine nüfusunun %98'ine enerji ulaştıran ve Ulusal Elektrik Sisteminin %84.5'lik payına sahip sahip olan şirket, bu yönüyle de ülkenin gelişiminde temel yapı taşlarından bir tanesidir..

Transelec'in ana işi elektrik sistemlerinin sürekli olarak güçlendirilmesi ve bu sayede giderek daha sağlam bir yapıya kavuşturularak yenilenebilir enerji bağlantılarının mümkün kılınmasıdır. Bunu yaparken de enerji kaynaklarının karbonsuzlaştırılması amaçlanmaktadır. Transelec, Kanada Emeklilik Planı Yatırım Kurulu, Britanya Kolumbiyası Yatırım Yönetimi Anonim Şirketi, Özel Sektör Emeklilik Yatırım Kurulu ve China Southern Power Grid International'den oluşan bir konsorsiyumun parçasıdır.

Transelec'in ana görevi, enerjinin üretim kaynaklarından hem şehirlere, hem de sanayi ve maden kullanıcılarına yüksek gerilim hatları aracılığıyla taşındığı kesintisiz bir elektrik sistemi sağlamaktır. Trafo merkezleri, son kullanıcılara dağıtım için enerjiyi alçak gerilime çevirerek kullanıcıların yaşam kalitelerinin arttırılmasına ve ülkenin kalkınmasına katkıda bulunur.

Çeşitli trafo merkezleri arasında, Santiago Metropolitan Bölgesi'nde bulunan Alto Jahuel trafo merkezi, 2.554 MVA kurulu gücü ile Ulusal Elektrik Sisteminin en büyük kapasiteli trafo merkezi olarak öne çıkmaktadır. Merkez ayrıca Şili iletim sisteminde mevcut olan tüm voltaj seviyelerini barındıran sahalara sahiptir: 500kV, 220kV, 154kV, 110kV, 60kV ve 13.2kV.

Elektrikli SCADA Projesi
Bu proje için Transelec, SCADA sistemlerinin geliştirilmesi ve uygulanmasında uzman olan SCADATECH'i seçmiştir. Elektrik güç sistemlerine yönelik kapsamlı mühendislik çözümlerinin bir parçası olarak şirket, Alto Jahuel trafo merkezinin otomasyonu için çok yönlü PcVue Çözümleri platformunu seçmiş ve 7 sahanın izleme ve kontrolünü gerçekleştirmiştir.

Başlangıçta müşterinin sahaların her birini onlarla ilişkili kontrol odalarından izlemek için yerel HMI'ları yoktu. Bu nedenle, operasyonların doğrudan kontrol ekipmanı üzerinde yapılması gerekiyordu. Bu yüzden SCADATECH, gelecekteki muhtemel gereksinimleri entegre edebilmek ve operasyonları her bir enerji sahasının kontrol odalarına aktarıp manevralar gerçekleştiren operatörler için riski azaltacak, ölçeklenebilir ve çok işlevli bir platform sağlamak adına PcVue'nin SCADA çözümü seçti.

Uygulama teknik anlamda proje için temel olarak seçilen DNP 3.0 protokolüne ek olarak, MMS protokol standardı 61850'ye de doğrudan entegrasyon sağlıyor. Bunun yanında, PcVue platformu içerisindeki mevcut uyarlanabilir programlamanın kullanımına da olanak tanıyor. Transelec'in kullandığı standarda göre trafo merkezinin tek hat şemalarında gerilim seviyelerinin dinamik renklendirmesini, yukarıda bahsedilen renklendirmeye göre farklı alarm türlerinin belirtildiği şekilde görüntüleme esnekliği sunuyor.

görselleştirilmesine olanak tanıyor. Ayrıca, mevcut elektrik sisteminin tam kontrolü ve denetimine sahip olarak, IED saha ekipmanının uzaktan kontrol edilebilmesini veya çalıştırmasını sağlıyor. Genel dizisel ekranı, alarm ve olaylar paneli, iletişim şeması ve diğer alanlar gibi farklı ekranların kontrolü ve denetimi için ekranın sağ tarafında, farklı alanlar arasında gezinmeyi kolaylaştıran ve operatörün görevlerini lokal olarak yerine getirmesini sağlayan bir menü yapılandırılmıştır.



HMI iletişiminin görünümü

Bu denetim projesinde, IEC 61850 standart protokolleri kapsamında DNP 3.0 ve MMS kullanılmış ve her sahaya PcVue yazılımında yerleşik uygulamaların konuşlandırılmasına izin veren Dokunmatik ekranlar yerleştirilmiştir. Uygulama, TELEGYR RTU'larının güçlendirilmesi için kullanılan NTX-U57 ekipmanından veri toplar ve böylelikle RTU veritabanının DNP 3.0 protokolünde ilgili ekranların her birine gönderilmesini sağlar.

Mimari olarak, ekranların her saha için bağımsız bir bağlantıya sahip olduğu yıldız bağlantısı seçilmiştir. Bu sayede veri toplamak için trafo merkezinin sunucu odasına giden fiber optik bağlantılara ihtiyaç duyulmaz ve her saha için birer BAĞIMSIZ ekipman olarak çalışırlar. Yerel HMI'lara entegre edilen ekipmanlar arasında GE D25 bölme kontrolörleri, korumalar (ABB-Siemens-General Electric, MICOM), CISCO iletişim anahtarları ve Schneider Electric ION sayaçları bulunur. PcVue'nin en büyük avantajlarından biri, çok markalı bir platform olması ve herhangi bir üreticinin ekipmanına kolayca uyum sağlamasıdır.



Touch Screen Dokunmatik Ekran üzerindeki genel tek hat diagramı

Projeyi uygulayan şirket SCADATECH, PcVue Solution tarafından verilen teklifi seçtiklerini, bunun sebebinin ise firmanın çeşitli elektrik protokolleri için yerel desteğe sahip olduğunu belirtiyor. Bu özellik sayesinde, elektrik sektöründeki iletişim protokollerinin yapılandırılmasında genel olarak izlenen yöntemin aksine farklı uygulama ve arayüzlerini yapılandırmak gerekli olmadığından, arıza noktalarını ortadan kaldırarak ve geliştirme süresini kısaltarak sistemin kullanılabilirliği önemli ölçüde artıyor. Bu diğer unsurların yanı sıra, PcVue platformu son derece rekabetçi bir fiyatla en yüksek kalite standartlarına sahip ve bu da SCADATECH'in ihale sürecinde tercih edilmesini kolaylaştırdı.

Transelec için elektrik iletim sisteminin operasyonel mükemmelliği ve temel olarak şirket işbirlikçi ve yüklenicilerinin güvenliğine duyulan bağlılık önemli bir öncelik. Bununla birlikte PcVue, bilgisayar güvenliğini garanti altına almak adına önemli unsurlara da sahip. Bu aynı zamanda insanlar için güvenlik seviyesinin artırılmasını kolaylaştırmak ve tüm gerilim sahaları için telekontrolün önemli ölçüde iyileştirilmesi için de kilit bir anlam ifade ediyor.

SCADATECH, Alto Jahual'de yer alan merkezi SCADA üzerinden yerel kontrolün tüm trafo merkezine genişletilmesini ve Transelec'in ana SCADA'sının arızası durumunda operatörlerin kontrol kararları vermesini sağlayacak bir uygulamayı halihazırda PcVue ile geliştiriyor. Uygulama toplamda 3 ekran ile 7 gerilim sahasına, SNMP protokolü üzerinden ağların yerel gözetimine, sistemle ilişkili tüm kontrol ekipmanının izlenmesine (sıcaklık ve her gerilim sahası arasına yerleştirilen 90'dan fazla NTXU57 kartının durumu) ve trafo merkezi ağ geçidi ile gerilim sahaları arasındaki iletişimin genel durumuna ilişkin genel bir gösterim sağlıyor.



NTXU57 kartları

İzleme işlemi Transelec'in merkezi SCADA'sındaki aynı mevcut veri tabanları ile gerçekleştirildiğinden, iletişim protokolü olarak IEC-60870-5-104 kullanılmaktadır.

Aslında Transelec, sistem entegratörü SCADATECH ile birlikte, Alto Jahuel trafo merkezinin elektriksel kontrolü ve izlenmesi için PcVue yazılımının sağladığı güvenilirlik üzerine sınırları zorlamaya devam ediyor. Farklı bilgisayar mimarilerine uyum sağlama kapasitesi ve PcVue'nin veri analizi sağlama ve dolayısıyla operatörler için hızlı karar verme kolaylığı göz önüne alındığında, platform şirketin diğer tüm alanlarına genişletilmiş durumda.

Projenin öne çıkan unsurları

Zorluklar
• 2.554 MVA kurulu gücü ile Milli Elektrik Sistemindeki en büyük kapasite
• Şili iletim sisteminde mevcut olan tüm voltaj seviyelerine sahip 7 saha: 500kV, 220kV, 154kV, 110kV, 60kV ve 13.2kV
• -Sahaları izlemek için kontrol odalarının her biriyle ilişkili lokal HMI'lar bulunmayışı ve bu nedenle işlemlerin doğrudan kontrol ekipmanı üzerinde gerçekleştirilmesi

Faydalar
• Gelecekteki gereksinimlerin entegrasyonunu sağlayan ölçeklenebilir ve çok işlevli platform
• Azaltılmış operasyonel risk
• DNP 3.0 protokolüne ek olarak MMS protokol standardı 61850'ye doğrudan entegrasyon
• Elektrik sisteminin durum ve ölçümlerinin gerçek zamanlı olarak görselleştirilmesi
• IED saha ekipmanının ve mevcut elektrik sisteminin uzaktan kontrolü
• Her bir saha için BAĞIMSIZ ekipman olarak çalışan ekranlar
• İşbirlikçilerin ve yüklenicilerin operasyonel sürekliliği ve güvenliği için bilgisayar güvenliği garantisi
• Yüksek sistem kullanılabilirliği
• Operatörler için hızlı karar verme yetisi

İşave kaynaklar:
- PcVue Enerji Yönetimi SCADA Sistemi ve nasıl daha fazla sürdürülebilir olunacağı ile ilgili bilgi almak için buraya tıklayabilirsiniz
- “Güç İçin Çözümler" Broşürü için Tıklayın